Orta Dünya Ansiklopedisi Wiki
Advertisement
Orta Dünya Ansiklopedisi Wiki

Yüzüklerin Efendisi (The Lord of the Rings) J.R.R. Tolkien tarafından yazılan ve sonradan üçlemeye çevrilen epik bir yüksek fantazi romandır. Hikaye, Tolkien'in önceki fantazi kitabı Hobbit 'in devamı olarak başlamıştır ve kısa sürede çok daha büyük bir hikaye haline gelmiştir. Çoğu II. Dünya Savaşı'nda olmak üzere 1937-1949 yılları arasında yazılmıştır. İlk olarak 1954 ve 1955'te üç ciltte yayınlandı ve o zamandan beri bir çok kez yeniden basıldı ve en az 38 farklı dile çevrildi. Yirminci yüzyıl edebiyatının en popüler eserlerinden biri oldu.

Yüzüklerin Efendisi, insanlığın gerçek dünya toprakları üzerinde, tarihimizden önce kurgusal bir geçmişte fakat yazarın Númenor olarak adlandırdığı kendi Atlantis versiyonunun düşüşünden sonrası üzerine kuruludur. Tolkien bu ortama eski İngilizcedeki Middangeard kelimesinin modern İngilizcedeki karşılığı olan Middle-earth (Orta Dünya ) adını vermiştir.

F3

Yüzüklerin Efendisi kitabının ilk baskısı










Üçleme

Yüzüklerin Efendisi Üçlemesi Türkiye baskıları








Yüzüklerin Efendisi
Yüzük Kardeşliğiİki KuleKralın Dönüşü

Ana Tema[]

Hikaye Hobbitler,Elfler, İnsanlar , Cüceler , Büyücüler ve Orklar (Hobbit 'te goblinler olarak adlandırılır) ve Karanlık Lord Sauron tarafından yapılan Güç Yüzükleri ile ilgilidir. Hikaye, Shire 'daki sessiz ortamdan başlayarak, Orta Dünya 'ya uzanır ve Yüzük Savaşı 'nın gidişatını takip eder. Ana hikayeyi, her karakteri, yeri, şarkıyı ve kılıcı listeleyen bir dizin içeren altı eklik zengin tarihi ve dilbilimsel arka plan materyali takip eder.  Tolkien'in diğer yazıları ile birlikte, Yüzüklerin Efendisi edebi tema ve kökenlerinin kapsamlı bir analizine tabi tutulmuştur. Kendi başına büyük bir çalışma olmasına rağmen, hikaye, Tolkien'in 1917'den bu yana uzun yıllar üzerinde çalıştığı, daha büyük bir mitolojik döngünün veya legendarium un son hareketidir. Bu önceki eser ve Yüzüklerin Efendisi'nin hikayesi üzerindeki etkiler, filoloji, mitoloji ve din ile birlikte eski fantezi çalışmaları ve Tolkien'in I. Dünya Savaşı'ndaki deneyimlerini içerir. Yüzüklerin Efendisi'nin modern fantazi üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğu düşünülmektedir ve Tolkien'in eserlerinin etkisi, "Tolkienian" ve "Tolkienesque" kelimelerinin kullanımının Oxford İngilizce Sözlüğü'nde kaydedilmesine neden olmuştur. Yüzüklerin Efendisinin muazzam ve kalıcı popülaritesi, popüler kültürde sayısız referanslara, Tolkien'in eserlerinin hayranları tarafından bir çok topluluğun kurulmasına ve Tolkien ve çalışmaları hakkında çok sayıda kitabın yayınlanmasına yol açmıştır. Yüzüklerin Efendisi kısa öykülerden video oyunlarına, sanat eserlerine ve müzik eserlerine ilham vermiştir. 

Arka Hikaye[]

Arka Hikaye, kitaptaki eylemden binlerce yıl önce, Yüzüklerin Efendisi, Karanlık Efendi Sauron 'un, doğaüstü güçlere sahip olan ve daha sonraları korkunç aleminin (Mordor ) hükümdarı olan kötü niyetli bir reenkarne tanrının yükselişi ile başlamaktadır. Orta Dünya 'nın Birinci Çağı'nın sonunda Sauron, efendisinin, eski Karanlık Efendisi Morgoth Bauglir'in (Melkor , eskiden dünyanın melek güçleri olan Valar 'dan biri olarak sayılıyordu) felaket yenilgisi ve zincirlenişinden kurtulmuştur. İkinci Çağ boyunca, Sauron Orta Dünya 'ya egemen olmak için plan yaptı. "Annatar" veya Hediye Efendisi ismiyle kılık değiştirmiş olarak, Celebrimbor ve Eregion'un diğer Elf demircilerine, kullanıcılarına çeşitli güçler ve etkiler veren büyülü yüzüklerin dövülmesinde yardım etti. Bunların en önemlileri Güç Yüzükleri olan dokuz, yedi ve üç (dokunmadığı veya bilmediği) yüzüklerdir.

Bununla birlikte diğer Güç Yüzüklerini kullananları köleleştirmeyi planladığı, Tek Yüzük 'ü (The One Ring) gizlice dövdü. Bu plan, Elfler ondan haberdar olduklarında ve yüzüklerini çıkardıklarında başarısız oldu. Sauron daha sonra onaltıyı ele geçirdi ve onları Cüceler ve İnsan krallarına dağıtarak bir savaş başlattı. Bu yüzükler sırasıyla Yedi ve Dokuz olarak bilinirdi. Cüce Lordların doğal yapılarında zenginlik arzusu, özellikle de altın olmasına rağmen köleleştirilmeleri oldukça zordu ve bu onlarla diğer ırklar arasında daha fazla çatışmaya neden olmuştur. Dokuz'a sahip olan insanlar zamanla yavaşça bozuldu ve sonunda Sauron'un en korkulan hizmetkarları Nazgûl (Yüzük Tayfları) oldular. Sauron Üç'ü ele geçiremedi ve bunlar elflerin (bunları bağımsız bir şekilde döven) elinde kaldı. Büyük bir ada halkı olan Númenor insanlarının kuşatılmış elflere yardım etmesiyle Sauron güçleri Eriador kıyılarından çekilmiş ve savaş sona ermiştir. Buna rağmen o dönemde Imladris (Rivendell ) ve Lune Körfezi (Gulf of Lune) dışında Orta Dünya'nın büyük kısmını elinde tutuyordu.

Numenor-fantasy-map

Númenor haritası (Elfler ona Andor adını vermiştir)

1500 yıldan fazla bir süre sonra, Sauron'un “Tüm Dünya'nın Efendisi” unvanını taşıdığı Númenor Kralı Ar-Pharazôn'a ulaşır. Bu Ar-Pharazôn'ı kışkırtır ve Númenor’un şerefini ve gücünü göstermesi için ona bir fırsat verir. Orta Dünya'ya Sauron'un ordularının görünce kaçtığı ezici bir güçle gelir. Kölelerinin terk ettiği Sauron, Númenóreans'a (Númenórlular) teslim olur ve Númenor'a bir "mahkum" olarak götürülür. Sauron daha sonra Númenóreans'ın aklını Valar 'a karşı zehirlemeye başlar. Böylece, Sauron, Númenor'un yok edilmesine yol açan hareketlerine başlamış olur. Bunu, Kral'ın zihnini bozarak, ona Elflerin ölümsüzlüğünü Valinor 'un bulunduğu Aman topraklarına ayak basması durumunda alacağını söyler. Yaşlı aklıyla, Ar-Pharazôn, Birinci Çağ'ın sonundan bu yana görülen en büyük ordu ile Aman ve Valinor'u işgal eder. Ancak Aman'a ulaştıklarında o ve ordusu bir heyelan ile toprağa gömülür ve son savaşa kadar (Dagor Dagorath ) orada kalırlar. Arda Kralı Manwë , denizde büyük bir uçurum açan, Númenor'u yok eden ve Ölümsüz Topraklar ı ölümcül dünyadan alan Eru Ilúvatar'ı (Tanrı) çağırır. Númenor'un yokedilmesi, Sauron'un adil ve yakışıklı fiziksel bedenini tahrip eder, ancak ruhuMordor'a döner ve yeni bir biçim alır - siyah, ateşli (ateş olmasa da), sıcak ve korkunç.

100 yıldan fazla bir süre sonra Sauron, Orta Dünya 'ya kaçmayı başaran sürgündeki Númenór halkına (Ar-Pharazôn'ın seferine katılmayan, sadık olanlar) karşı bir saldırı başlatır. Ancak, sürgünlerin (Elendil ve oğulları Isildur ve Anárion başkanlığındaki) hazırlık yapmak için zamanları vardı. Elfler ve İnsanlar, Elf Kralı Gil-galad ile Son İttifak 'ı kurduktan sonra, Mordor 'a karşı yürüdüler ve Dagorlad düzlüklerinde Sauron'u mağlup ettiler ve Barad-dûr'ü kuşattı, bu sırada Anárion öldürüldü. Yedi yıllık kuşatmanın ardından, Sauron'un kendisi sonuçta liderlerle tek başına mücadeleye girmeye zorlandı. Gil-galad ve Elendil, Sauron ile savaşırken öldüler ve Elendil'in kılıcı Narsil, onun altında kırdı. Bununla birlikte, Isildur, Sauron'un elini Narsil'in tepesiyle kesti ve Tek Yüzük'ü aldı. Neticede Sauron'un bedeni yok olarak ruhu kaçtı ve yüzyıllarca korkunç bir biçimde yeniden ortaya çıkmadı. Isildur'a olması gerektiği şekilde Tek Yüzük'ü yok etmesi tavsiye edildi (dövüldüğü Hüküm Dağı 'daki volkana atılarak) fakat Isildur yüzüğün güzelliğine aldandı ve bunu reddetti. Babası ve erkek kardeşinin ölümünün tazminatı olarak yüzüğü sakladı.

Böylece, Orta Dünya'nın Üçüncü Çağ'ı başladı. İki yıl sonra, Isildur ve askerleri Rivendell 'e giderken, Ferah Çayırlar Felaketi  adı verilen bir ork grubu tarafından saldırıya uğradılar. Sonundaneredeyse hepsi öldürülürken, Isildur, kullanıcısını görünmez yapan yüğünü kullanarak kaçtı. Ancak, büyük Anduin Nehri 'nde yüzerken orklar tarafından öldürüldü ve yüzük parmağından süzülerek ve nehirde kayboldu. Yüzük iki bin yıl boyunca kayıplara karıştı. Daha sonra Déagol adında bir hobbit tarafından tesadüfen bulundu. Akrabası ve arkadaşı Sméagol, Yüzük için onu boğdu ve anneannesi tarafından evinden kovuldu. Yavaş yavaş solduğu ve Gollum adında iğrenç, sümüksü bir yaratığa dönüştüğü Dumanlı Dağlar 'a kaçtı. Tolkien, Yüzüklerin Efendisi'ndeki olaylardan 60 yıl öncesini konu alan Hobbit 'te yüzüğün başka bir hobbit tarafından görünüşte tesadüfen bulunmasını ve onu evine götürmesini anlatmaktadır. Hikaye harici olarak Yüzüklerin Efendisi'nden önce yazılmıştır ve yazar daha sonra Bilbo 'nun sihirli yüzüğünü Tek Yüzük olarak geliştirmiştir. Ne Bilbo ne de büyücü Gandalf bu noktada Bilbi'nun sihirli yüzüğünün Karanlık Lord Sauron tarafından yapılan Tek Yüzük olduğunu bilmemektedir.

Özet[]

Yüzüklerin Efendisi Hobbit'ten yaklaşık 60 yıl sonrasını konu almaktadır. Hikaye, ilk bölümünde Yüzük KardeşliğiBilbo'nun yeğeni Frodo Baggins'in yüzüğü alması ile başlar. Bilbo'nun yüzüğün keşfedilmesine neden olan Hobbit'teki maceralara dahil olan eski arkadaşı Gri Gandalf, aslında yüzüğün Karanlık Lord Sauron'un Üçüncü Çağ boyunca aradığı, başkalarını sahip olduğu gücün arzusu ile bozan, gücünün aracı Tek Yüzük olduğunu keşfeder.   Sauron, Yüzük Tayflarını siyah biniciler kılığında Frodo 'nun memleketi Shire'a yüzüğü aramaya gönderir. Frodo, sadık bahçivan Samwise Gamgee ve üç yakın arkadaşı, Merry Brandybuck , Pippin Took ve Fatty Bolger'ın yardımıyla kaçar. Fatty Yüzük Tayflarını oyalarken Frodo ve diğerleri yüzüğü Rivendell 'e götürmek için yola koyulur. Onları Yaşlı Adam Söğüt'ün elinden kurtaran ve birkaç gün dinlenme, yemek ve nasihat için ağırlayan Tom Bombadil tarafından misafir edilirler. Bree kasabasında Frodo'nun ekibine "Yolgezer" adında bir adam katılır. Bu adam için Gandalf tarafından Sıçrayan Midilli Hanı'nda Frodo'ya bırakılan bir mektupta, kendisinin Númenór sürgünleri tarafından kurulan iki büyük krallık olan Gondor ve Arnor krallıklarının varisi olduğu ve adının Aragorn olduğu belirtilmiştir. Aragorn hobbitleri Gandalf'ın talebi üzerine Rivendell'e götürür. Bununla birlikte Frodo Yüzük Tayflarının lideri tarafından yolda ağır yaralanır ancak Yarı Elf Lord Elrond 'un himayesinde iyileşmeyi başarır.

Hobbitler, Rivendell'de, şayet Aragorn'un İkinci Çağ da Tek Yüzük 'ü Sauron'un parmağından kesip alan kılıç olan Narsil 'in parçalarından dövülen Andúril 'i alarak eski bir kehaneti yerine getirmesi durumunda Sauron güçlerinin durdurulabileceğini öğrenirler. Rivendell'de Orta Dünya ırklarının ana temsilcilerinin (Elfler , cüceler ve insanlar ) katıldığı ve Elrond'un başkanlık ettiği bir divan kurulur. Divanda Orta Dünya'yı kurtarabilmenin tek yolunun yüzüğü dövüldüğü yer olan Mordor 'daki Hüküm Dağı 'ndki ateşe atmak olduğuna karar verilir.

Frodo bu görev için gönüllü olur ve ona yardım etmek için bir “Yüzük Kardeşliği ” kurulur - Frodo, üç Hobbit arkadaşı Gandalf, Aragorn, Gondorlu Boromir , Cüce Gimli ve Elf Legolas. Yolculukları onları, Bilbo'nun Dumanlı Dağlar'daki Goblin mağaralarında tanıştığı sefil yaratık Gollum 'un takip ettiği Moria Madenleri'nden geçirir. Gollum, Bilbo'ya geçmeden önce yüzüğe sahiptir. Gandalf, Gollum'un yüzüğe sahip olmadan önce hobbit tipi insanlardan biri olduğunu açıklar. Yüzüğün şeytani gücünün kölesi olan Gollum umutsuzca "Kıymetli" sini geri almaya çalışır.  Madenler arasında ilerlerken, Pippin istemeden yaratıkları uyandırır ve grup Sauron yaratıkları tarafından saldırıya uğrar. Gandalf dev bir yeraltı iblisi olan Balrog ile savaşır ve derin bir çukurun içine düşer ve öldüğü düşünülür. Aragorn liderliğindeki Kardeşlik Moria'dan kaçarak, Lothlórien Elf krallığına gider. Burada, Leydi Galadriel , Frodo ve Sam’e geçmiş, şimdiki ve gelecekteki olacak olayları gösterir. Frodo ayrıca Sauron'un metafiziksel bir ifadesi olan Sauron'un Gözü 'nü de görür ve Galadriel Tek Yüzük tarafından cezbedilir. İlk cildin sonunda grup Anduin Nehri boyunca seyahat ettikten sonra, yüzüğün Boromir üzerindeki artan etkisi nedeniyle Frodo kendi başına Mordor'a devam ettirmeye karar verir fakat sadık Sam onunla gitmekte ısrar eder.

İkinci ciltte, ilk bölümde anlatılara paralel bir hikaye olan İki Kule , büyücülerin lideri Saruman 'ın kötülüğüne karşı savaşında Rohan ülkesine yardım eden geri kalan Kardeşlik üyelerinin kahramanlıklarını ayrıntılarıyla anlatmaktadır. Kitabın başlangıcında Kardeşlik dağılmış, Merry ve Pippin Sauron ve Saruman orkları tarafından yakalanmış, Boromir onları savunurken ölümcül şekilde yaralanmış, Aragorn ve diğerleri esirlerin peşinden koşmaya başlamıştır. Aragorn, Gimli ve Legolas Orta Dünya'ya Moria Madenlerinde Balrog ile savaşırken boşluğa düşen ve öldüğü düşünülen "Ak Gandalf" adıyla daha etkileyici bir figür olarak dönen Gandalf'la karşılaşırlar. İlk bölümün sonunda, Gandalf, Aragorn, Legolas ve Gimli, Saruman'ın Hornburg Savaşı 'ndaki ordularını yenmesine yardımcı olurken, Saruman, esaretten kaçan Merry ve Pippin eşliğindeki, ağaç benzeri Entler ve Huornlar tarafından köşeye sıkıştırılır ve iki grubun yolları burada kesişir.

İkinci bölümde Frodo ve Sam'in Hüküm Dağı yolundaki kahramanlıkları anlatılır. Gollum'u yakalamayı ve "evcilleştirmeyi" başarırlar ve ardından Minas Morgul yolundan da olsa Mordor'a gizlice (Kara Kapı 'nın aksine) girmenin bir yolunu bulurlar. Bölümün sonunda Gollum Frodo'ya ihanet eder ve onu büyük örümcek Shelob 'un tuzağına düşürür. Frodo hayatta kalmasına rağmen orklar tarafından ele geçirilir. Bu arada, Sauron Cadı Kral (Yüzük Tayflarının lideri) önderiliğinde Minas Morgul'dan toplanan bir ordu ile Gondor'a karşı büyük bir savaş başlatır. (Yüzük Savaşı

Üçüncü ciltte Kralın Dönüşü 'nde Sauron ordularına yapılan karşı son savaşlarda (Gondor'un kule şehri Minas Tirith 'in kuşatılması dahil) Kardeşliğin yardımları, Mordor'un Kara Kapı'sı önündeki ölüm kalım savaşı, Gondor ve Rohan ittifakının Frodo'nun yüzüğü yok etmesinde zaman kazanması için yüzükten uzak tutulması anlatılmaktadır. İkinci bölümde Sam, Frodo'yu esaretten kurtarır.. Çok fazla mücadelenin ardından nihayet Gollum tarafından takip edilen ikili Hüküm Dağı'na ulaşırlar. Ancak, yüzüğün cazibesi Frodo için çok büyük olur ve yüzüğü atmayı istemez. Ancak Gollum onunla mücadele eder ve parmağını ısırarak yüzüğü almayı başarır. Zaferle dolu olan Gollum dağın ateşine düşer ve Yüzük imha edilir.

Sonunda Sauron yenilir ve Aragorn kral olur. Ancak, her şey bitmemiştir çünkü Saruman devrilmeden önce kaçmayı başarır ve Shire'ın Yıkılışı olayı gerçekleşir. Sonunda, Frodo bedenen ve ruhen yaralı kalır ve Bilbo'ya deniz üzerinde eşlik ederek Valinor 'a huzuru bulabileceği batıya gider.

Tolkien'in zaman çizelgesine göre, hikayede anlatılan olaylar Bilbo’nun 22 Eylül 3001 doğum günü partisini duyurması ile Sam’in 6 Ekim 3021’deki Bag End’e tekrar gelmesi arasında gerçekleşmiştir. Hikâyede tasvir edilen olayların çoğu 3018 - 3019 arasında geçmiştir. Frodo 23 Eylül 3018’de Bag End’den ayrılmış, altı ay sonra da 25 Mart 3019’da Yüzük yokedilmiştir.

Karakterler[]

İyiler (Yan karakterler hariç)[]

Kötüler[]

Yaratıklar[]

  • Fellbeast (Merhametsiz Canavar)

Bölgeler[]

Eriador[]

Gri Limanlar • LindonShire  • Buckland • Minhiriath • Eregion • Rhudaur • Arnor  • Rivendell • Forodwaith • Moria

Rohan[]

Isengard  • Edoras • Miğfer Dibi  • Dunland • Fangorn  • Westemnet • Eastemnet • Wold • Isen • Rohan Boşluğu •  Beyaz Dağlar (Ered Nimrais) • Entsuyu

Gondor[]

Andrast  • Osgiliath  • Lebennin  • Minas Tirith  • Cair Andros  • Ithilien  • Anfalas  • Güney Gondor

Rhovanion[]

Ölü Bataklıklar • Kahverengi Topraklar • Dol Guldur  • Mirkwood  • Erebor  • Demir Tepeler  • Rhun

Mordor[]

Barad-dûr  • Minas Morgul  • Cirith Ungol  • Hüküm Dağı • Núrn  • Kara KapıGorgoroth

Arkaplan[]

Yüzüklerin Efendisi, 1937'de yayınlanan Tolkien'in çocuklarına yazdığı ve okuduğu bir fantazi hikayesi olan Hobbit 'in devamı olarak başlatıldı. Hobbit'in popülaritesi, yayıncıların Hobbitler ve goblinler hakkında daha fazla hikaye talep etmesine neden oldu ve böylece aynı yıl, Tolkien 45 yaşındayken, Yüzüklerin Efendisi olacak hikayeyi yazmaya başladı. Hikaye 12 yıl sonra 1949'da tamamlandı ve tam olarak yayınlanması 1955 yılına kadar sürdü. Bu sırada Tolkien 63 yaşındaydı. Tolkien aslen Hobbit için bir devam kitabı yazmak niyetinde değildi ve bunun yerine Roverandom da dahil olmak üzere başka birçok çocuk hikayesi yazdı. Ana çalışması olarak Tolkien, Silmariller in masallarını anlatan Arda 'nın tarihini ve Yüzüklerin Efendisi'nde okuduğumuz ırkların ve durumların nasıl ortaya çıktığını anlatan birçok hikayeyi yazmaya başladı. Tolkien, bugün Silmarillion olarak bilinen bu çalışmayı tamamlamadan ve bir araya getirmeden önce öldü, ancak oğlu Christopher Tolkien , babasının çalışmalarını düzenledi, boşlukları doldurdu ve 1977'de yayınladı. Sonuç olarak, Yüzüklerin Efendisi Tolkien'in legendarium 'unun son parçası olarak hikayeyi sonlandırmıştır.

Yayınlama[]

Yayın için, büyük ölçüde savaş sonrası kağıt kıtlığı nedeniyle, ancak aynı zamanda ilk cildin fiyatını düşük tutmak için, kitap üç cilde bölünmüştür: Yüzük Kardeşliği : Kitap I ve II, İki Kule : Kitap III ve IV ve Kralın Dönüşü : Kitap V ve VI artı 6 ek. Eklerin, haritaların ve özellikle endekslerin üretilmesindeki gecikmeler, bunların asıl umduğundan daha sonra yayınlanmasına neden oldu (21 Temmuz 1954, 11 Kasım 1954 ve 20 Ekim 1955 tarihlerinde Birleşik Krallık'ta, daha sonra Birleşik Devletler'de). Kralın Dönüşü özellikle gecikti. Üstelik Tolkien, hikayenin çok fazla ele verdiğine inandığı, özellikle Kralın Dönüşü ünvanını beğenmedi. Başlangıçta, yayıncıları tarafından reddedilen Yüzük Savaşı 'nı (War of the Ring) önermişti.

Dış Referanslar[]

Advertisement